Η θεωρία της ηγετικής κατάστασης δημιουργήθηκε από τους συγγραφείς και τους ειδικούς διαχείρισης Paul Hersey και Ken Blanchard στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Σύμφωνα με τη θεωρία τους, η αποτελεσματική διαχείριση θα εξαρτηθεί τόσο από το εμπλεκόμενο καθήκον όσο και από το επίπεδο ωριμότητας των ανθρώπων που διαχειρίζεται το άτομο. Οι Hersey και Blanchard ορίζουν την ωριμότητα με διάφορους τρόπους, όπως η ικανότητα ανάληψης ευθύνης για μια εργασία. Τονίζουν ότι δεν υπάρχει κανένας καλύτερος τρόπος διαχείρισης.
Στυλ ηγεσίας
Οι Blanchard και Hersey διακρίνουν διάφορα στυλ ηγεσίας που είναι αποτελεσματικά ανάλογα με το πλαίσιο στο οποίο χρησιμοποιούνται. Η λέξη "λέει" περιλαμβάνει την επικοινωνία μονής κατεύθυνσης, στην οποία ο ηγέτης παρέχει απλά εντολές. "Πώληση" σημαίνει δίδοντας εντολές, αλλά και εμπλοκή σε συζητήσεις που δικαιολογούν τις αποφάσεις. "Συμμετοχή" περιλαμβάνει πραγματική συνομιλία μεταξύ των διευθυντών και των εργαζομένων σχετικά με το ποια πορεία πρέπει να ακολουθήσετε. Με τον όρο "ανάθεση" επιτρέπεται σε ορισμένους άλλους, εκτός από τον διαχειριστή, να λαμβάνουν πραγματικά αποφάσεις βασισμένες σε κρίσεις.
Επίπεδα ωριμότητας
Οι Hersey και Blanchard έχουν τέσσερα βασικά επίπεδα ωριμότητας στο μοντέλο τους, από το M1 στο M4. Το Μ1 περιγράφει τους υπαλλήλους χωρίς καμία από τις βασικές δεξιότητες για να κάνουν δουλειά και δεν έχουν την ικανότητα να αναλάβουν την ευθύνη. Το Μ2 περιγράφει τους υπαλλήλους με μερικές από τις βασικές ικανότητες αλλά στερείται της δυνατότητας να αναλάβουν πλήρη ευθύνη. Το M3 περιγράφει τους υπαλλήλους με ικανότητα και εμπειρία, αλλά στερείται αυτοπεποίθησης για πλήρη ευθύνη.Το Μ4 περιγράφει τους υπαλλήλους που μπορούν να αναλάβουν την πλήρη ευθύνη.
Κύκλος κινήτρων
Οι Blanchard και Hersey περιγράφουν έναν βασικό κύκλο κινήτρων με τέσσερα βήματα, τα οποία ένας αποτελεσματικός ηγέτης είναι σε θέση να διαπραγματευτεί και να πάρει τους υπαλλήλους του μέσω. Το D1 αφορά τους εργαζομένους με χαμηλές ικανότητες και χαμηλό κίνητρο. Το D2 αφορά τους εργαζόμενους με χαμηλές ικανότητες αλλά με υψηλά κίνητρα. Το D3 αφορά εργαζόμενους με υψηλά προσόντα αλλά με χαμηλό κίνητρο. Το Δ4 αφορά εργαζόμενους με υψηλά προσόντα και υψηλά κίνητρα. Διαφορετικές ομάδες εργαζομένων θα βρίσκονται σε διαφορετικά σημεία αυτού του βασικού κύκλου.
Κίνητρο
Οι Blanchard και Hersey αποδίδουν μεγάλη σημασία στα κίνητρα ως μέρος της διαδικασίας διαχείρισης. Οι καλύτεροι διαχειριστές δεν είναι αυτοί που επαναλαμβάνουν τον εαυτό τους σύμφωνα με μια τυποποιημένη φόρμουλα, αλλά εκείνοι που βρίσκουν τρόπους να προσελκύσουν τη μοναδική ψυχολογία των συγκεκριμένων υπαλλήλων με τους οποίους ασχολούνται. Οι διαφορετικοί εργαζόμενοι θα έχουν διαφορετικές ανάγκες και θα απαιτήσουν διαφορετικά στυλ για να τους παρακινήσουν. Η θεωρία της κατάστασης ηγεσίας είναι μια πιο οργανική προσέγγιση στη διαχείριση.
