Οι θεωρίες και οι αρχές της κινητοποίησης χρησιμοποιούνται συνήθως από τους διαχειριστές για να κατανοήσουν καλύτερα τα κίνητρα των εργαζομένων. Ωστόσο, οποιοσδήποτε μπορεί να εφαρμόσει αυτές τις θεωρίες και αρχές στην καθημερινή της ζωή, σε τομείς όπως ο καθορισμός στόχων, τα προσωπικά κίνητρα και τα κίνητρα για το σχολείο και για σπουδές. Από τις πολλές θεωρίες που υπάρχουν, πέντε έχουν γίνει οι πιο δημοφιλείς.
Η ιεραρχία των αναγκών του Maslow
Η ιεραρχία των αναγκών του Abraham Maslow είναι ίσως η πιο γνωστή θεωρία κινητοποίησης. Δηλώνει ότι οι άνθρωποι έχουν πέντε βασικές ανάγκες: φυσιολογικές ανάγκες, ανάγκες ασφάλειας, ανάγκες στοργής, ανάγκες εκτίμησης και ανάγκες αυτοκατάστασης. Οι πέντε ανάγκες εκπροσωπούνται σε ένα διάγραμμα πυραμίδων, όπου οι σημαντικότερες ανάγκες (φυσιολογική και ασφάλεια) είναι οι ανάγκες "κατώτερου επιπέδου" και οι υπόλοιπες είναι οι ανάγκες "υψηλότερου επιπέδου". Η θεωρία εξηγεί ότι όταν ικανοποιείται ένα επίπεδο αναγκών, θα αναλάβει την ανάγκη του υψηλότερου επιπέδου.
Trio των αναγκών του McClelland
Η θεωρία του Trio of Needs του David McClelland αναφέρει ότι ένα άτομο είναι υποκινούμενο από μία από τις τρεις ανάγκες: την ανάγκη για επίτευγμα, την ανάγκη για εξουσία και την ανάγκη για υπαγωγή. Τα άτομα που έχουν ανάγκη για επίτευγμα θέλουν να επιτύχουν στόχους και θέλουν να αναγνωριστούν για την προσπάθειά τους, ώστε να μπορούν να μετρήσουν την ατομική τους επιτυχία. Τα άτομα που έχουν ανάγκη από εξουσία υποκινούνται είτε επηρεάζοντας τους άλλους είτε ικανοποιώντας τους στόχους ενός οργανισμού αν είναι διαχειριστές. Τα άτομα που έχουν ανάγκη για υπαγωγή οφείλονται στην ανάγκη να αισθάνονται αποδεκτά και να ανήκουν σε μια ομάδα.
McGregor X και Υ
Η θεωρία X και Y της Douglas McGregor εισάγει δύο θεωρίες, σε ακραίες καταστάσεις μεταξύ τους, για να δουν τα κίνητρα των εργαζομένων. Η θεωρία X λέει ότι ένα άτομο δεν του αρέσει το έργο του, δεν θέλει την ευθύνη και δεν του αρέσει η αλλαγή, και εργάζεται μόνο για χρήματα και ασφάλεια εργασίας. Ωστόσο, η Θεωρία Y υποθέτει ότι οι άνθρωποι αρέσκονται στο έργο τους, θέλουν να αποκτήσουν μεγαλύτερη ευθύνη και δεσμεύονται για τους εργασιακούς τους στόχους. Η συμπεριφορά του μέσου εργαζόμενου είναι συνήθως κάπου μεταξύ Θεωρίας Χ και Θεωρίας Υ.
Η Θεωρία δύο παραγόντων του Herzberg
Η θεωρία των δύο παραγόντων του Frederick Herzberg δηλώνει ότι υπάρχουν δύο παράγοντες που επηρεάζουν τη στάση των εργαζομένων: κίνητρα (παράγοντες ικανοποίησης) ή παράγοντες υγιεινής (παράγοντες δυσαρέσκειας). Μερικοί παράγοντες ικανοποίησης είναι η επίτευξη, η αναγνώριση και η ευθύνη, ενώ ορισμένοι παράγοντες δυσαρέσκειας είναι η πολιτική της εταιρείας, οι συνθήκες εργασίας και ο μισθός. Ο Herzberg υποστήριξε ότι οι παράγοντες που προκαλούν ικανοποίηση είναι διαφορετικοί από αυτούς που προκαλούν δυσαρέσκεια και ότι η ικανοποίηση και η δυσαρέσκεια δεν πρέπει να θεωρούνται αντίθετες μεταξύ τους.
Η θεωρία προσδοκιών του Vroom
Η Θεωρία προσδοκιών του Victor Vroom δηλώνει ότι κάθε άτομο έχει διαφορετικούς στόχους και προσδοκίες, αλλά μπορεί να παρακινηθεί εάν μια καλή απόδοση οδηγεί σε καλό αποτέλεσμα και ότι αυτό το καλό αποτέλεσμα θα ικανοποιήσει μια ανάγκη. Η Θεωρία προσδοκιών του Vroom βασίζεται σε τρεις παράγοντες: το σθένος (η αξία που προσδίδεται στη σημασία ενός συγκεκριμένου αποτελέσματος), το προσδόκιμο (η πίστη ενός ατόμου στις ικανότητές του) και το μέσο (η προσδοκία ενός ατόμου ότι μια καλή απόδοση θα οδηγήσει σε καλό αποτέλεσμα). Η Θεωρία προσδοκιών του Vroom ορίζει το κίνητρο ενός ατόμου με τον ακόλουθο τύπο: Motivation = Valence x Expectancy (Instrumentalality).
