Σχεδόν όλα τα κράτη αναγνωρίζουν το δόγμα της απασχόλησης κατά βούληση. Αυτό το δόγμα του κοινού νόμου επιτρέπει στους εργοδότες να τερματίσουν τους υπαλλήλους τους με ελάχιστη ή καθόλου ειδοποίηση και χωρίς αιτία. Αντιστρόφως, οι εργαζόμενοι μπορούν πάντα να τερματίσουν την εργασία τους χωρίς προειδοποίηση και χωρίς λόγο για τερματισμό. Ωστόσο, ο εργοδότης δεν μπορεί να τερματίσει έναν υπάλληλο για παράνομο λόγο. Οι παράνομοι λόγοι τερματισμού των εργαζομένων περιλαμβάνουν λόγους που δημιουργούν διακρίσεις, ασκούν νόμιμα δικαιώματα ή λόγους δημόσιας τάξης. Οι εργοδότες μπορούν να τερματίσουν τους υπαλλήλους τους μέσω της αναδιάρθρωσης του εργατικού τους δυναμικού, αλλά πρέπει να το πράξουν νόμιμα.
Κάλυψη
Οι εργοδότες που χρησιμοποιούν την αναδιάρθρωση ως συγκεκαλυμμένη μέθοδο τερματισμού των εργαζομένων τους για παράνομους και διακριτικούς λόγους αντιμετωπίζουν ποινική και αστική τιμωρία. Η Επιτροπή Ευκαιριών για την Απασχόληση των ΗΠΑ, EEOC, είναι ο ομοσπονδιακός οργανισμός που είναι αρμόδιος για την επιβολή των νόμων περί ίσων ευκαιριών απασχόλησης που απαγορεύουν τις παράνομες και διακριτικές πρακτικές απασχόλησης. Το EEOC διέπει τους εργοδότες με 15 ή περισσότερους υπαλλήλους για διακρίσεις που δεν βασίζονται σε ηλικία. Ο νόμος περί διακρίσεων λόγω ηλικίας στον τομέα της απασχόλησης καλύπτει τους εργοδότες με τουλάχιστον 20 εργαζόμενους.
Ίσοι νόμοι ευκαιριών απασχόλησης
Σύμφωνα με τα καταστατικά των ίσων ευκαιριών απασχόλησης, οι εργοδότες που καλύπτονται από τον ομοσπονδιακό νόμο δεν μπορούν να εφαρμόσουν πρακτικές απασχόλησης με σκοπό τη διάκριση σε βάρος των εργαζομένων και των υποψηφίων θέσεων εργασίας λόγω φυλής, θρησκείας, χρώματος, εθνικής προέλευσης, ηλικίας 40 ετών και άνω,. Εξάλλου, οι εργοδότες δεν μπορούν να εφαρμόσουν πρακτικές απασχόλησης που έχουν ως αποτέλεσμα τη διάκριση σε βάρος προστατευόμενων κατηγοριών εργαζομένων, ακόμη και αν δεν είχαν σκοπό να δημιουργήσουν διακρίσεις.
Δογματικό δόγμα απαλλαγής
Σύμφωνα με τον ομοσπονδιακό νόμο, οι εργοδότες που αναδιαρθρώνουν τις θέσεις εργασίας τους ενδέχεται να είναι υπεύθυνοι για την εποικοδομητική απαλλαγή. Η θεωρία της εποικοδομητικής απαλλαγής καθορίζει τους λόγους για τους οποίους οι εργαζόμενοι μπορούν να διεκδικήσουν παράνομες διακρίσεις, όταν οι εργοδότες τους δεν τους λύσουν ή απαλλαγούν ρητά, αλλά χρησιμοποιούν τις πρακτικές απασχόλησης που έχουν ως αποτέλεσμα την τερματισμό τους. Για παράδειγμα, ένας εργοδότης ο οποίος αναδιαρθρώνει τις θέσεις του μπορεί να είναι υπεύθυνος για την εποικοδομητική εκκαθάριση των υπαλλήλων του, αν και κατά τρόπο μη προφανή. Εάν αναδιαρθρώσει τις θέσεις του βάσει παράνομων και διακριτικών παραγόντων ή η αναδιάρθρωσή του έχει ως αποτέλεσμα την άρνηση θέσεων σε ορισμένες κατηγορίες προστατευόμενων εργαζομένων, η αναδιάρθρωσή του είναι διακριτική και παράνομη.
Επιτρέπονται και απαράδεκτα παραδείγματα αναδιάρθρωσης
Ένας εργοδότης ο οποίος αναδιοργανώνει τις θέσεις εργασίας του και εξαλείφει ορισμένες θέσεις δεν συμμετέχει πάντοτε σε διακριτική τερματισμό ή σε εποικοδομητική απαλλαγή. Εάν οι δημοσιονομικοί λόγοι ή η αλλαγή επιχειρηματικού σκοπού οδηγούν σε απόφαση αναδιάρθρωσης, μπορεί να επαναπροσδιορίσει τους υπαλλήλους του με τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις. Ένας εργοδότης μπορεί να το επιτύχει αναδιοργανώνοντας τις θέσεις του έτσι ώστε να τερματίζονται μόνο ανώτατα στελέχη. Αν τα ανώτατα στελέχη του δεν είναι όλοι ένας αγώνας ή άλλη προστατευόμενη κατηγορία ατόμων, η μέθοδος αναδιάρθρωσης είναι επιτρεπτή. Ωστόσο, εάν αναδιοργανώσει ή επανευθυγραμμίσει το προσωπικό του, έτσι ώστε να τερματίζονται μόνο οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας, ο τρόπος αναδιάρθρωσής του είναι παράνομος, δεδομένου ότι οδηγεί σε απώλεια θέσεων εργασίας μόνο για τους ηλικιωμένους εργαζόμενους.
