Οι επιχειρήσεις και τα άτομα ωφελούνται όταν υπάρχει έντονη οικονομική ανάπτυξη, χαμηλή ανεργία και μέτριο ποσοστό πληθωρισμού. Πριν από τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930, οι οικονομικοί στοχαστές πίστευαν ότι αυτοί οι στόχοι επιτεύχθηκαν καλύτερα όταν οι κυβερνήσεις δεν μπήκαν στην οικονομία. Οι οικονομικές δυσκολίες της δεκαετίας του 1930 οδήγησαν σε μια βαθιά αλλαγή αυτής της άποψης και σήμερα η κυβέρνηση διαδραματίζει βασικό ρόλο στην προώθηση της οικονομικής σταθερότητας και της ανάπτυξης. Η δημοσιονομική πολιτική είναι ο γενικός όρος για ορισμένες βασικές στρατηγικές που χρησιμοποιούν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής για την προώθηση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης.
Μέσα δημοσιονομικής πολιτικής
Υπάρχουν δύο βασικά στοιχεία της δημοσιονομικής πολιτικής: οι δημόσιες δαπάνες και οι φορολογικοί συντελεστές. Η δημοσιονομική πολιτική ποικίλλει ανάλογα με τους μεταβαλλόμενους οικονομικούς δείκτες. Γενικά, μια επεκτατική προσέγγιση χρησιμοποιείται όταν η οικονομία επιβραδύνεται ή εισέλθει σε ύφεση και η ανεργία αυξάνεται. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προσπαθούν να τονώσουν την οικονομική δραστηριότητα αυξάνοντας τις δαπάνες, μειώνοντας τους φόρους ή κάνοντας και τους δύο. Οι στρατηγικές αυτές δίνουν περισσότερα χρήματα στα χέρια των καταναλωτών και των επιχειρήσεων.
Ωστόσο, η οικονομία μπορεί να «υπερθερμανθεί», να το πω έτσι. Όταν υπάρχει υψηλή απασχόληση και έντονη καταναλωτική ζήτηση, οι τιμές τείνουν να αυξάνονται και ο ρυθμός πληθωρισμού μπορεί να πηδήσει. Όταν συμβαίνει αυτό, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μπορούν να αντιστρέψουν τις επεκτατικές δημοσιονομικές πολιτικές και να περιορίσουν τις δαπάνες ή να αυξήσουν τους φόρους. Ο στόχος είναι να επιτευχθεί μια ισορροπία που να ευνοεί τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και μια ισχυρή αγορά εργασίας χωρίς υπερβολικό πληθωρισμό ή μεγάλα ελλείμματα.
Κυβερνητικές δαπάνες ως δημοσιονομική πολιτική
Ένα από τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται στη δημοσιονομική πολιτική είναι οι δαπάνες που αποσκοπούν στην τόνωση της οικονομίας. Αυτό επιτυγχάνεται συχνά με δημόσια χρηματοδότηση χρήσιμων έργων, όπως είναι η βελτίωση των υποδομών. Ας υποθέσουμε ότι οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής αποφασίζουν να χρηματοδοτήσουν ένα σημαντικό έργο οδοποιίας. Οι κατασκευαστικές εταιρείες λαμβάνουν συμβάσεις και προσλαμβάνουν εργαζόμενους. Οι εργαζόμενοι ξοδεύουν τους μισθούς τους, αυξάνοντας έτσι τη ζήτηση των καταναλωτών και τονώνοντας άλλες επιχειρήσεις. Οι πρωτοβουλίες δαπανών ήταν συχνά αποτελεσματικές για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης, αλλά μπορούν να έχουν μακροπρόθεσμα μειονεκτήματα. Η υπερβολική ζήτηση των καταναλωτών μπορεί να αυξήσει τον ρυθμό πληθωρισμού. Επιπλέον, η κυβέρνηση μπορεί να δημιουργήσει ελλείμματα δανεισйки τα χρήματα που ξοδεύει, προσθέτοντας στο δημόσιο χρέος στη διαδικασία.
Φορολογικές περικοπές ως δημοσιονομική πολιτική
Οι πολιτικοί αγαπούν να υποσχόμαστε φορολογικές περικοπές και μπορεί να έχουν έναν καλό λόγο για κάτι τέτοιο. Μια περικοπή φόρου μπορεί να βάλει περισσότερα χρήματα στις τσέπες των ανθρώπων. Το αποτέλεσμα είναι η αυξημένη ζήτηση των καταναλωτών που τονώνει την οικονομική δραστηριότητα. Φορολογικές περικοπές στις επιχειρήσεις, όπως αυτές που προβλέπονται στο νόμο περί φορολογικών περικοπών και απασχόλησης του 2017, επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να διατηρούν μεγαλύτερο κέρδος. Η ιδέα εδώ είναι να δοθούν κίνητρα στις επιχειρήσεις να επενδύσουν και να προσλάβουν περισσότερους εργαζόμενους. Όπως και με τις δαπάνες, υπάρχει πιθανό μειονέκτημα. Όταν η κυβέρνηση περικόπτει τους φόρους, μειώνει επίσης τα έσοδά της. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ελλείμματα τα οποία τελικά θα πρέπει να αντισταθμιστούν από τις αυξήσεις φόρων εάν η οικονομική ανάπτυξη δεν δημιουργήσει αρκετά νέα φορολογικά έσοδα.
Ο Ρόλος της Νομισματικής Πολιτικής
Τα μέσα δημοσιονομικής πολιτικής δεν είναι τα μόνα εργαλεία που χρησιμοποιούν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής για την προώθηση υγιών οικονομικών συνθηκών. Η νομισματική πολιτική διαδραματίζει επίσης βασικό ρόλο. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η δημοσιονομική πολιτική εκτελείται από τους εκτελεστικούς και νομοθετικούς κλάδους της κυβέρνησης. Μια ανεξάρτητη κυβερνητική υπηρεσία, το Federal Reserve Board, θέτει τη νομισματική πολιτική. Ουσιαστικά, η ιδέα είναι να επηρεαστεί η προσφορά χρήματος και να προωθηθεί η οικονομική ανάπτυξη και η διαχείριση του πληθωρισμού με τη διαχείριση της προσφοράς χρήματος.
Η Fed, όπως συνήθως ονομάζεται, το κάνει αυτό με τρεις τρόπους. Μπορούν να αγοράζουν και να πωλούν δημόσιο χρέος, προσθέτοντας ή μειώνοντας την προσφορά χρήματος. Η αύξηση του χρηματικού ποσού σε κυκλοφορία διεγείρει την οικονομία. Μία μείωση συμβάλλει στη μείωση του πληθωρισμού. Η Fed μπορεί επίσης να αυξήσει ή να μειώσει το ποσό των αποθεματικών που πρέπει να έχουν οι τράπεζες. Αυτό επηρεάζει πόσα χρήματα έχουν οι τράπεζες για να δανείσουν. Τέλος, η Fed μπορεί να αυξήσει ή να μειώσει το ομοσπονδιακό προεξοφλητικό επιτόκιο. Μεγάλες τράπεζες ακολουθούν το παράδειγμα. Με την αύξηση ή τη μείωση των επιτοκίων, το Συμβούλιο της Federal Reserve μπορεί να επηρεάσει το κόστος του ιδιωτικού δανεισμού και, κατά συνέπεια, πόσα άτομα και επιχειρήσεις μπορούν να δανειστούν και να ξοδέψουν.
