Ο όρος "δίκαιο εμπόριο" εφαρμόζεται σε ένα σύστημα εμπορίου που αποσκοπεί να παράσχει στους παραγωγούς εξαγωγών από χώρες με χαμηλό εισόδημα τις βιώσιμες μισθολογικές και εύλογες πρακτικές εργασίας, εφαρμόζοντας παράλληλα βιώσιμες πρακτικές καλλιέργειας και παραγωγής.Το δίκαιο εμπόριο χρησιμοποιεί τη ζήτηση των καταναλωτών για να δημιουργήσει ευκαιρίες για τους παραγωγούς που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση από το παραδοσιακό οικονομικό μοντέλο. Ορισμένοι οργανισμοί πιστοποιούν τα προϊόντα ως θεμιτό εμπόριο ως τρόπο που ενθαρρύνει τους καταναλωτές να αγοράζουν προϊόντα που παράγονται με δίκαιο τρόπο.
Λειτουργία
Η πρωταρχική λειτουργία των πρακτικών θεμιτού εμπορίου θέτει την εξουσία στα χέρια των αγροτών και των παραγωγών που κάνουν τα αγαθά προς εξαγωγή. Παραδοσιακά, στο πλαίσιο των ελεύθερων εμπορικών πρακτικών που αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια, τα εμπόδια στο εμπόριο έχουν κατακερματιστεί, επιτρέποντας στις πολυεθνικές εταιρείες να μεγιστοποιήσουν το κέρδος αναζητώντας περιοχές με το χαμηλότερο κόστος παραγωγής. Οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανέπτυξαν θεμιτό εμπόριο ως εναλλακτική εμπορική μέθοδο παρέχοντας στους καταναλωτές τη δυνατότητα να αγοράζουν ηθικά προϊόντα ως τρόπο δημιουργίας δίκαιης εργασίας και βιώσιμων γεωργικών πρακτικών σε όλο τον κόσμο.
Άμεση διανομή
Κάτω από δίκαιες εμπορικές πρακτικές, ο "μεσάζων" κόβεται μεταξύ παραγωγών και διανομέων. Αυτό δίνει στους παραγωγούς τη δυνατότητα να διατηρούν την ανεξαρτησία τους και να διαπραγματεύονται τις πωλήσεις των προϊόντων τους προστατεύοντάς τους από το να μονοπωλούν οι μεγαλύτερες εταιρείες. Παρέχει επίσης μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους μειώνοντας το κόστος της αλυσίδας διανομής. Οι ντόπιοι παραγωγοί γίνονται ουσιαστικά οι ίδιοι οι προϊστάμενοί τους, αντί να κυριαρχείται από μια πολυεθνική εταιρεία.
Μισθός και εργασία
Στο πλαίσιο των θεμιτών εμπορικών πρακτικών, οι παραγωγοί πληρώνουν μια δίκαιη τιμή η οποία καλύπτει όχι μόνο το κόστος παραγωγής, αλλά τους δίνει τη δυνατότητα να καταβάλλουν μισθούς και όχι τους μισθούς επιβίωσης που συχνά καταβάλλονται στους εργαζομένους που απασχολούνται σε μη δίκαιες εμπορικές εκμεταλλεύσεις και εργοστάσια. Το δίκαιο εμπόριο απαιτεί επίσης υγιή εργασιακά περιβάλλοντα για τους εργαζομένους και απαγορεύει τη χρήση παιδιών για φθηνή εργασία. Με την αγορά πιστοποιημένων προϊόντων δίκαιου εμπορίου, οι καταναλωτές μπορούν να βοηθήσουν να εξασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι που εκτρέφουν ή παράγουν τα προϊόντα αντιμετωπίζονται με ανθρώπινο τρόπο.
Περιβαλλοντική βιωσιμότητα
Ελλείψει επαρκούς οικολογικής προστασίας σε πολλά μέρη του κόσμου, τα προϊόντα δίκαιου εμπορίου παράγονται με γνώμονα το τοπικό περιβάλλον. Οι βιώσιμες πρακτικές και οι υπεύθυνες μέθοδοι παραγωγής ενθαρρύνονται και ορισμένες φορές απαιτείται να πιστοποιούνται από έναν από τους οργανισμούς πιστοποίησης. Οι πρακτικές ελεύθερου εμπορίου, από την άλλη πλευρά, ενθαρρύνουν σε μεγάλο βαθμό τη μεγιστοποίηση του κέρδους με το κόστος των περιβαλλοντικών ζημιών.
Ανάπτυξη κοινότητας
Ορισμένα από τα κέρδη των τοπικών παραγωγών επανεπενδύονται στην τοπική κοινότητα για σχολεία και άλλες υποδομές. Αυτή η οικονομική ανάπτυξη συμβάλλει στη διασφάλιση ότι η κοινότητα που εξάγει το προϊόν αναπτύσσει περαιτέρω και εκπαιδεύει τα παιδιά και δεν εξαρτάται από μία μόνο πηγή εσόδων.
Πιστοποίηση
Δεν υπάρχει ενιαίο, ρυθμιστικό και έγκυρο όργανο, αλλά τέσσερις βασικοί διεθνείς οργανισμοί, ο Οργανισμός Σήμανσης Εμπορίου, ο Διεθνής Σύνδεσμος Δίκαιου Εμπορίου (Διεθνής Οργανισμός Δίκαιου Εμπορίου), το Δίκτυο Ευρωπαϊκών Καταστημάτων και ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Δίκαιου Εμπορίου, δημιούργησαν ομάδα εργασίας γνωστή ως FINE και καθιέρωσε ευρέως αποδεκτό ορισμό του δίκαιου εμπορίου. Ο Οργανισμός Σήμανσης Εμπορίου Fairtrade και άλλοι οργανισμοί πιστοποιούν προϊόντα δίκαιου εμπορίου.
